Δευτέρα 21 Ιανουαρίου 2013

El Tunel de Ernesto Sabbado

Με τα ανθρώπινα πάθη και τις εμμονές που ενδεχομένως μπορούν να σε βάλουν στον κόσμο της παράνοιας, καταπιάνεται Ernesto Sabbado στο αγαπημένο βιβλίο ΤΟ ΤΟΥΝΕΛ. Ο Χουάν Πάμπλο Καστέλ είναι ζωγράφος. Σε μια έκθεση ζωγραφικής στο Μπουένος Άιρες, όπου παρουσιάζονται κάποια έργα του, παρατηρεί μια νεαρή γυναίκα να εξετάζει με ιδιαίτερη προσοχή έναν πίνακα του. Τη στιγμή αυτή, μπορεί να εκπληρώθηκε γι αυτόν, ο στόχος για τον οποίο κάνει τέχνη: η επικοινωνία.
Ενώ οι κριτικοί της εποχής του αφιερώνουν εγκωμιαστικά σχόλια, ο ίδιος δεν φαίνεται να συγκινείται γιατί πιστεύει πως δεν αγγίζουν την ψυχή της ζωγραφικής του. Δεν επικοινωνούν μαζί του μεσα απο τα έργα του, απλώς κρίνουν. Ξαφνικά τώρα όμως νιώθει πως η Μαρία Ιριμπάρνε, κατανοεί πραγματικά το μήνυμα που εκπέμπει. Πιστεύει οτι το μήνυμά του εισχώρησε μέσα της. Είναι εκστασιασμένος. Η έκθεση των έργων φτάνει στο τέλος της διάρκειάς της, αλλά ο ζωγράφος δεν κατορθώνει να έρθει σε επαφή με την γυναίκα αυτή, και χάνει τα ίχνη της. 

 Νιώθει μια τρομερή απογοήτευση και μελαγχολία για το γεγονός αυτό και προσπαθεί με κάθε τρόπο να συναντήσει την θαυμάστρια του, κάτι που με τον καιρό του γίνεται ένα είδος εμμονής. Όταν μετά από καιρό το καταφέρνει νιώθει αγαλλίαση, σαν να ήταν αυτός, ο μοναδικός σκοπός της ζωής του. Ο ιδιαίτερος χαρακτήρας της Μαρίας, η σκοτεινή πλευρά της ζωής της την οποία ανακαλύπτει σιγά-σιγά, ο τρόπος που αυτή αντιμετωπίζει τη σχέση τους και η συμπεριφορά της τον τρελαίνει. Αναπάντητα ερωτηματικά και αμφιβολίες του δημιουργούν την ανάγκη να κάνει ατελείωτες υποθέσεις…. Όλα αυτά βασανίζουν το μυαλό του ολοένα και περισσότερο, τον βάζουν σε ένα φαύλο κύκλο και το τέλος δεν μπορεί να μην είναι τραγικό, εφόσον συνειδητοποιεί πως το τούνελ μέσα στο οποίο κινείται η ζωή του και αυτό που κινείται το αντικείμενο του πόθου του, είναι παράλληλα χωρίς να τέμνονται σε κανένα σημείο.
Το Τούνελ είναι ένα έργο με υπαρξιακό χαρακτήρα, και πραγματεύεται ένα θέμα που έχει τροφοδοτήσει επανειλημμένα τον συγγραφικό κόσμο, αλλά είναι πάντα επίκαιρο και εξαιρετικά ενδιαφέρον. 
Ο Ernesto Sabbado δείχνει να μην έχει ως στόχο να στήσει μια ιστορία με πλοκή. Η όλη πλοκή της υπόθεσης, γρήγορη, έντονη, επιθετική, είναι μέσα στο μυαλό του αφηγητή που τυχαίνει να είναι ο ίδιος ο ήρωας και επικεντρώνεται στις ψυχοφθόρες ψυχολογικές μεταπτώσεις που συντελούνται μέσα στο μυαλό του. 
Τα παιχνίδια του μυαλού είναι κυριολεκτικά ασταμάτητα και μας τα περνάει με έναν φοβερά επιτυχημένο τρόπο. "Το τούνελ" είναι έργο παλιό, αλλά και σύγχρονο. Κυκλοφόρησε το 1948 και αναγνωρίστηκε σαν ένα από τα σημαντικότερα έργα της λογοτεχνίας της Αργεντινής. Το 1978, ο συγγραφέας τού έδωσε την τελική του μορφή, που χρησιμοποιήθηκε για την ελληνική μετάφραση.

Σάββατο 5 Ιανουαρίου 2013

Ορεκτικό και επιδόρπιο, χωρίς κυρίως γεύμα

Φιλόδοξη η προσπάθεια του σκηνοθέτη του «The Master», Πωλ Τόμας Αντερσον. Εκπληκτικό πείραμα μίξης διαφορετικών τεχνών. Πείραμα ανάμειξης φωτογραφίας και μουσικής, εντυπωσιακό χρώμα, δυνατό, παρεμβατικό, ανακατεμένο με ήχους από συνθέσεις για βιολί, ή πνευστά. Και μετά…
…. Μετά κενό. Τίποτε, ή σχεδόν τίποτε. Κάτι δηλαδή , αλλά τόσο ασαφές και ημιτελές, που κάνει και τον πιο καλόβολο θεατή, να αναρωτιέται εάν πρόκειται γι αυτό που κατάλαβε, ή για κάτι ακόμα, κάτι το οποίο του διέφυγε, που «δεν το ‘πιασε», που δεν το συνέλαβε παρόλο που τόσο κοπίασε για δυόμισι ώρες μέσα στην αίθουσα του κινηματογράφου.
Σίγουρα το κλασσικό, πλέον, θέμα της σχέσης εξουσιαστή κι εξουσιαζόμενου αποτέλεσε σημείο του προβληματισμού του σκηνοθέτη, μα να ήταν άραγε μόνον αυτό? Να ήθελε να πει και κάτι άλλο? Ναι σίγουρα, θα ήθελε να το επεκτείνει και στην χειραγώγηση των μαζών, μα μέσα σε μια τόσο αλλόκοτη ατμόσφαιρα, πάνω που πας να πιάσεις το νήμα και λες πως το βρήκες, το χάνεις και ψάχνεις πάλι από την αρχή. Μήπως έβαλε πολλά στο τραπέζι και δεν κυριάρχησε αυτό που θα έπρεπε? Ποιος ήταν τελικά ο στόχος του? Ένα σενάριο σαν τον Τιτανικό, ένα κόσμημα φτιαγμένο με πολύτιμα υλικά, που όταν κανείς δεν το περίμενε, έμπασε τελικά νερά…
Δυσανάλογα σταθερή και βέβαιη, η παρουσία του Φίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν στο ρόλο του Master, του εμπνευστή της Υπόθεσης, του μύστη που εμπνέει τους γύρω του, που ταυτόχρονα διδάσκει και ερευνά , αλλά και του «υπηρέτη» του Φρέντι Κουέλ, ρόλο τον οποίο ενσαρκώνει τέλεια σε ένα δυναμικό come back ο Χοακιν Φίνιξ. Ο Φίνιξ είναι ένα ερείπιο από αυτά που άφησε πίσω του ο πόλεμος, ένας βετεράνος του Πολεμικού Ναυτικού, ένας εύθραυστος ψυχολογικά άνδρας, αλλά φαινομενικά σκληρός και επίμονος. Στην προσπάθειά του να βρει το δρόμο του, τυραννιέται, πελαγοδρομεί, αλλάζει δουλειές, δεν ριζώνει πουθενά, διαφεύγει, ζει με τις εμμονές του και τέλος βρίσκει καταφύγιο στην ομάδα του Μάστερ, όπου γίνεται φανατικός οπαδός της ιδέας του, έτοιμος να επιτεθεί ανα πάσα στιγμή για να πολεμήσει γι αυτήν.
Καλά υλικά για να έχει στηθεί ένα τόσο σαθρό οικοδόμημα. Πρόκειται για μια μεγαλειώδη εικαστικά ταινία γιατί αναμφίβολα ο Αντερσον έχει ταλέντο, σαν τον Σεφ που φτιάχνει ένα εκπληκτικό ορεκτικό και ένα τέλειο επιδόρπιο, τα σερβίρει σε ένα υπέροχα στρωμένο τραπέζι, όμως τα θαλασσώνει στο κυρίως πιάτο….