Φράσεις απλές που σε χτυπούν με δύναμη. Λόγος εξουσιαστικός. Μάλλον ποιητικός παρά μυθιστορηματικός. Αλλά και πώς θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά; Τί θα έπρεπε να περιμένει ο αναγνώστης; Πρόκειται για το βίωμα του ποιητή. Το βίωμα που έγινε υλικό για μυθιστορία αφού εμπλουτίσθηκε ισότιμα με δυο αντιφατικά στοιχεία, με ρομαντισμό και ρεαλισμό.
"Είναι όμορφη η ζωή, Αδερφέ μου" λέει στον τίτλο ο Ναζιμ Χικμέτ και το βροντοφωνάζει μέσα στο έργο του , παρά το γεγονός ότι περιγράφει τη σκληρή πλευρά της ζωής.
Κάποιες φράσεις επαναλαμβάνονται από κεφάλαιο σε κεφάλαιο, ή όπως συμβαίνει στο βιβλίο, από γραμμή σε γραμμή, προδίδοντας την ποιητική καταγωγή του δημιουργού. Οι ήρωες του μετράνε το χρόνο τους σε γραμμές, είτε για να βλέπουν πόσο ακόμα απομένει για να τελειώσει η κόλαση, είτε για να κοιτάζουν πίσω για να δουν πόσο μεγάλο ή μικρό μέρος της, πέρασε. Έτσι οι γραμμές γίνονται στίχοι και οι στίχοι γραμμές.
Έτσι ο ποιητής -εδώ μυθιστοριογράφος αλλά πάντα ποιητής- σχολιάζει τα πάντα. Βαθιά πολιτικοποιημένος μιλάει για πολιτική, για τη ζωή, για την τέχνη, για την Ιστορία, για το κράτος, για όλα. Το γεγονός ότι έζησε ένα μεγάλο μέρος της ζωής του στη Μόσχα τον κατατρέχει παντού. Εκεί ανδρώθηκε και σπούδασε, εκεί επέστρεψε για να ηρεμήσει μετά τις περιπέτειες. Στη ζωή του μπήκε η τρικυμία όταν επέστρεψε στην Τουρκία το 1924. Οι πολιτικές του πεποιθήσεις ήταν η αιτία να συλληφθεί, να φυλακισθεί και τελικά να εξορισθεί απο το καθεστώς που έδειχνε το πιο σκληρό του πρόσωπο.
Στο κείμενο αυτό ο Ναζίμ Χικμέτ παίζει με τη σκοτεινή πλευρά της ζωής, θέλει ωστόσο να πείσει τον αναγνώστη του ότι ούτε ο θάνατος τελικά δεν είναι θεοσκότεινος, δεν είναι οδύνη. Αναρωτιέται για το τί είναι ωραίο στον κόσμο, τί είναι το δίκιο και το άδικο, η πείνα, ή η τυραννία.
Κι όμως μόνος του με τις λέξεις που έρχονται αιφνιδιαστικά κατά πάνω σου, αναθεωρεί και επιμένει ότι "Είναι όμορφη η ζωή αδελφέ μου". Το σκοτάδι είναι παντού απλωμένο στις σελίδες του μοναδικού αυτού μυθιστορηματικού αφηγήματος του Χικμέτ.... Όμως όση ζωή κι αν απομένει πάντα λίγη φαίνεται στην ποιητή. Δεν είναι ποτέ αρκετή γιατί είναι ωραία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου