Πού "χάθηκε η ψυχή" της Ελιζα Λυντς;

"Σήμερα ρώτησα και πάλι το όνομα του πουλιού.   Alma Perdita μ' ενημέρωσε ο λοχαγός Τόμσον, σημαίνει χαμένη ψυχή.  Ξάφνου θροϊζουν οι κλώνοι, όταν όμως κοιτάζω, δεν υπάρχει τίποτα.  Στο δάσος, αν ακούσεις κάτι, έχει ήδη προσπεράσει.  Ωστόσο μας ακολουθεί παντού ο ρευστός του απόηχος, πάντα μακρινός".

Δεν χωράει αμφιβολία οτι ο τίτλος του πρωτότυπου "The pleasure of Eliza Lynch" ήταν πολύ πιο εύστοχος απο το Alma Perdita που χρησιμοποιήθηκε στην ελληνική έκδοση του βιβλίου της Ann Enright, απο τις Εκδόσεις ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ.

Το μυθιστόρημα αυτό βασίζεται σε πραγματικά στοιχεία απο τη ζωή μιας Ιρλανδέζας του 19ου αιώνα η οποία είχε την τύχη να θεωρηθεί απο τον περίγυρό της,  η πιο όμορφη, η πιο τυχερή και πλούσια γυναίκα της εποχής της, κάτι σαν την Εβίτα Περόν της Παραγουάης.  Η ιστορία είχε αρχικά όλα τα εχέγγυα, και τις αναγκαίες δόσεις πολιτικής και ακραίων συναισθημάτων για τους πρωταγωστές της, ώστε να γίνει ένα επιτυχημένο ανάγνωσμα στην Ελλάδα.

Η Ελίζα Λυντς πρωτοσυνάντησε τον Φρανσίσκο Σολάνο Λόπες -διάδοχο στην εξουσία μιας χώρας που κανείς δεν είχε ακούσει ποτέ- σ' ένα κρεβάτι στο Παρίσι.  Λίγους μήνες αργότερα, έγκυος πια, διέσχιζε μαζί του τον Ατλαντικό, σ' ένα καράβι γεμάτο υπηρέτες, ρούχα, κοσμήματα και σαμπάνιες, για να διεκδικήσει το ένδοξο πεπρωμένο της στην Παραγουάη.   Ομως, στο τέλος του ταξιδιού, την περίμενε μια επαρχιακή πόλη, η Ασουνσιόν, με τον φτωχό , καταπιεσμένο λαό της και μια ξεπεσμένη αριστοκρατία, όπου οι γυναίκες θα περιφρονούσαν -όσο οι άντρες θα λάτρευαν- την "ιρλανδέζα πόρνη".

Μέσα σε λίγα χρόνια, ο Λόπες, που δεν θα την παντρευτεί ποτέ αλλά θα ορίσει κληρονόμο του τον γιό της, γίνεται δικτάτορας και ρίχνει την χώρα σε μια πολεμική περιπέτεια που θα εξοντώσει τον μισό πληθυσμό.  Δπίπλα του η περιβόητη Ελίζα -άγγελος που εμπνεέει τα στρατεύματα και δαίμονας που θρέφει τη φιλοδοξία του εραστή της -βλέπει το μέλλον να της ανήκει, αλλά και να γλιστράει τελικά μέσα απο τα χέρια της, σφραγίζοντας έτσι μια ιστορία μυθικού έρωτα και επικής καταστροφής.  Στο μακρύ ταξίδι της προς το μέρος αυτό του κόσμου, την Παραγουάη, η Ελίζα σέρνει μαζί της το μεγαλείο, το όνειρο, μα και την καταστροφή της "χαμένης ψυχής" της....

Δεν ευτύχησε η Enright να μεταφραστεί με τον καλύτερο τρόπο στην Ελλάδα.  Προερχόμενη απο τη χώρα των μύθων και των ιστοριών, που τόσα έχει προσφέρει στην προφορική και γραπτή αφήγηση, θα μπορούσε να τύχει μεγαλύτερης προσοχής, και προσεκτικότερης μετάφρασης.  Το υποψιάζεται βάσιμα, ο αναγνώστης που διάβασε κάποτε κάποιο διήγημα, ή μυθιστόρημά της στα αγγλικά και τώρα αναπόφευκτα, μετά την εμπειρία της μετάφρασης στα ελληνικά, απογοητεύεται.