
Είναι οι υπερφυσικές δυνάμεις της ανθρώπινης ψυχής. Η φύση τους είναι αντιθετική γιατί ενώ κατέχουν δυνάμεις υπερφυσικές εκτελούν ταπεινά καθήκοντα, όπως για παράδειγμα είναι τα δώρα ζωής που κάνουν στα νεογέννητα μωρά. Τα δώρα αυτά είναι η ’’προίκα’’ που κουβαλούν πάντοτε αργότερα οι άνθρωποι.
Ωστόσο δεν έχουν καθαρά μαγικές ικανότητες, αλλά μάλλον αντιπροσωπεύουν τον συμβολισμό δυνατοτήτων που μόλις εκδηλώνονται. Γι αυτό ήταν δυνατόν να συνδεθεί η ’’ξεχασμένη νεράιδα’’ με τη φροϋδική ’’διαψευσμένη πράξη’’.
Οι νεράιδες προσωποποιούν τα διάφορα στάδια της πνευματικής ζωής, ή της ψυχής των τοπίων, πράγμα που συναντούμε συχνά στα παραδοσιακά λαϊκά παραμύθια, όπως η νεράιδα του δάσους, η νεράιδα της πηγής, η νεράιδα του πύργου....
Το όνομά τους προέρχεται από τις Νηρηίδες, τις θαλάσσιες νύμφες που ταυτίστηκαν με τις Νύμφες των πηγών. Σε διάφορα μέρη της Ελλάδας οι Νεράιδες γίνονται
Ξωτικά, Αγερικά, Ανεμικές, Ξωνέρια, Κυράδες, Καλομοίρες, Καλούδες. Εμφανίζονται στα σπήλαια, στις πηγές, στους αγρούς. Διακρίνονται επίσης σε τοπικές και ξενικές. Οι τοπικές είναι καλές και προστατεύουν τους συντοπίτες τους, ενώ οι ξενικές είναι επικίνδυνες. Βλέπετε η ξενοφοβία δεν είναι χαρακτηριστικό μόνον των σύγχρονων ελλήνων, κι ας θέλουμε να λέμε διαφορετικά. Εφόσον καταγράφεται στις λαϊκές ιστορίες, είναι αναπαραγωγή μιας πραγματικότητας, και μάλιστα σκληρής.

Οι όμορφες Νεράιδες με μακριά μαλλιά και λευκά φορέματα είναι καλόγνωμες, αν και μπορούν να γίνουν επικίνδυνες. Οι άσχημες και μαυροντυμένες είναι πάντα κακές. Σε πολλά μέρη της Ελλάδας οι κάτοικοι λένε οτι οι λευκοντυμένες νεράιδες ζουν στις πηγές και τα ρέματα και το σούρουπο μπορεί κανείς να ακούσει τα γέλια τους. Οι μαυροφορεμένες κατοικούν στα σκοτεινά σημεία και τις χαράδρες των βουνών. Εμφανίζονται μόνον όταν θέλουν να προκαλέσουν το κακό σαν ανθρωπόμορφα τέρατα πανύψηλα με δάχτυλα γυρισμένα ξανάστροφα και με πόδια μακριά και ανάποδα τα μπρος πίσω και τα πίσω μπρος.
Εάν δεν έκαναν λάθος οι παλιοί, τότε κάτι δεν πάει καλά στον κόσμο μας, γιατί πολλές σκουροντυμένες, ανάποδες και σκοτεινές υπάρξεις κυκλοφορούν τριγύρω. Και η ’’προίκα’’ που πήραν πολλοί όταν γεννήθηκαν, είναι αυτή που σήμερα μας περιβάλλει.
Αλλά πάλι, εάν οι γραφές λένε σωστά, με ψυχική δύναμη τις αποδιώχνεις και φεύγουν...