Κυριακή 10 Νοεμβρίου 2013

Εγκλωβισμός και Απελευθέρωση

Σε μια εποχή που η απογοήτευση είναι το κυρίαρχο συναίσθημα, σε μια ώρα που η τραγωδία κορυφώνεται με τον άνθρωπο να φτωχαίνει ολοένα και περισσότερο, υλικά και πνευματικά, κάποιοι αναλαμβάνουν το ρόλο του από μηχανής θεού. 

Είναι αυτοί που προσπαθούν να αφυπνίσουν τους γύρω τους, αυτοί που επιχειρούν να τους «στήσουν όρθιους» και να τους κάνουν να αναρωτηθούν το γιατί και το πώς. Αυτό επιχειρεί να κάνει ο Δημήτρης Ιατρόπουλος, o ποιητής, ο αμφισβητίας με το βιβλίο του ΤΟ ΑΣΑΝΣΕΡ. 

ΤΟ ΑΣΑΝΣΕΡ κάνει αυτό που πρέπει να κάνει ένα ασανσέρ. Πρώτα σε εγκλωβίζει. Καλώς ή κακώς πρέπει να περάσεις μέσα στον κλωβό λίγα δευτερόλεπτα, στην καλύτερη περίπτωση, ή λίγα λεπτά, στην χειρότερη περίπτωση. Στην περίπτωση μας εδώ, όμως, ο εγκλωβισμός του ήρωα μέσα στον κλωβό, συμβαίνει για ολόκληρα εικοσιτετράωρα, ώστε να μπορέσει ο συγγραφέας να μας δώσει όλη την τραγικότητα της κατάστασης ακόμα πιο εύγλωττα.
Για τους μυημένους στη γραφή του, εγκλωβισμός μπορεί να σημαίνει μηδενισμό της σκέψης, τερματισμό, αρχή μιας νέας αναζήτησης και εσωτερικού διαλόγου. Πάντως αξίζει να σημειώσουμε ότι όσο κι αν διαρκεί ο εγκλωβισμός, δεν αποτελεί μια μόνιμη κατάσταση. Δεν είναι καθεστώς. 

Είναι μία κατάσταση από την οποία ο ήρωας θα βγει τελικά, και θα βγει κερδισμένος, γιατί θα έχει ζυμωθεί με τη ζωή, θα έχει καταλάβει ένα μέρος της, θα έχει αρμέξει τις εμπειρίες της και θα έχει βγει σοφότερος. Με το ΑΣΑΝΣΕΡ ο συγγραφέας θέλει να τον τραβήξει τον αναγνώστη προς τα επάνω και να τον σηκώσει ψηλά. Αναρωτιέμαι: Μήπως τον καλεί να συμμετάσχει σε έναν ξεσηκωμό; 

Σίγουρα πάντως τον τοποθετεί σε μία θέση, από την οποία αυτός προσπαθεί να εξορθολογήσει το γιατί και το πώς βρέθηκε σε δεινή κατάσταση. Στον εγκλωβισμό που περιγράφει με τον μοναδικό του τρόπο, ο Δημήτρης Ιατρόπουλος, υπάρχει ένας σπόρος ελπίδας παρά τη ζοφερότητα της στιγμής. Είναι ο σπόρος που θα ανθίσει αργότερα, για να γίνει η συνείδηση της ελευθερίας, η χαρά της ανύψωσης ως τα ψηλά πατώματα του νου. 

O συγγραφέας εγκλωβίζει τον αναγνώστη για να τον απελευθερώσει στο τέλος, να τον εξαγνίσει, να τον βάλει στη θέση που του ανήκει, ψηλά. Γιαυτό και τον περνάει από διαδρομές και δοκιμασίες. Μια από αυτές είναι η κατάληψη. Κατάληψη του χώρου και του χρόνου, Κατάληψη που γίνεται εκούσια, με απόλυτη συνείδηση της πράξης αυτής, του παράνομου χαρακτήρα της, μα και της ανατροπής που περικλείει ο κίνδυνος. 

Οι ήρωες του Δημήτρη Ιατρόπουλου θέλουν να ξεφύγουν από τη σκληρή φτώχεια, την ανημπόρια και την αδυσώπητη μοίρα τους και ενώ είναι άνθρωποι ήρεμοι και απλοί, τολμούν την Κατάληψη για να ξεφύγουν από τα δεινά. Γνωρίζουν το αξιόποινο της πράξης τους, έχουν απόλυτη συνείδηση μα χρειάζονται κάποιον να τους πείσει να μην βλέπουν τους κινδύνους, να τους τονίσει τα θετικά, να τους βοηθήσει να δούν την καλή πλευρά της ζωής. Όταν Αυτός εμφανίζεται αν και δειλιάζουν, πείθονται κι Εκείνος είναι δίπλα τους όσο διάστημα τον χρειάζονται. Το ίδιο κάνει και με τη Μύηση σε άλλο σημείο του βιβλίου του ο Δημήτρης Ιατρόπουλος. Τοποθετεί τον μύστη για όσο διάστημα χρειάζεται δίπλα στον άνθρωπο. Τον αφαιρεί, τον παίρνει από δίπλα του όταν ο άνθρωπος πλέον δεν τον χρειάζεται και μπορεί να κάνει τα βήματα μόνος του. 

Με μαεστρία, όπως ακριβώς κάνει και με τις λέξεις, ο Δημήτρης Ιατρόπουλος χρησιμοποιεί τους συμβολισμούς, όπως γίνεται και στα παραμύθια. Ένα μεγάλο καταπράσινο Δάσος στην άκρη της πόλης, με δέντρα θεόρατα, πυκνούς θάμνους, μανιτάρια, αιχμηρούς βράχους, αλλά και αόρατες διαβολικές υπάρξεις, και τέρατα που στέκουν απέναντι ή ζουν μέσα μας, συμμετέχουν σε μια επανάσταση και ταυτόχρονα σε μια δίκη με Κατηγορούμενο και Δικαστή. Το ΑΣΑΝΣΕΡ είναι μια αφορμή για Σκέψη, είναι σαν ένα παιχνίδι ανάμεσα στη ζωή και το θάνατο, σαν ένα παιδί που γεννιέται με τη ζωή που του δίνει η μάνα που αφήνει μαζί του την τελευταία της πνοή. 

Η Ζωή και ο Θάνατος εναλλάσσονται, όπως εναλλάσσεται ο πεζός λόγος με την Ποίηση, στο κείμενο του Δημήτρη Ιατρόπουλου. Η διαδρομή είναι μεγάλη. Επίπονη κι ενδιαφέρουσα. Και μετά από πολλά στάδια έρχεται η αναχώρηση. Η αναχώρηση την οποία ο Ιατρόπουλος την ταιριάζει με ένα άμορφο αλά όμορφο όνειρο. Μια μετενσάρκωση πνεύματος και ύλης. Ο συγγραφέας την παρομοιάζει με μια εσωτερική έκρηξη, δίχως θόρυβο και χωρίς εκρηκτικά υλικά. Αυτή η τροχιά είναι που οδηγεί στην ταύτιση, κι ύστερα σιγά – σιγά σταδιακά στην απελευθέρωση …..

Δεν υπάρχουν σχόλια: