Σάββατο 19 Μαΐου 2018

Μπλε Βαθύ, σχεδόν Μαύρο

Ούτε μια λέξη δεν πάει χαμένη στο "ΒΑΘΥ ΜΠΛΕ, ΣΧΕΔΟΝ ΜΑΥΡΟ" του Θανάση Βαλτινού που χώνεται για τα καλά με τρόπο ευέλικτο στη έγκατα του γυναικείου ψυχισμού. Εδώ και καιρό η ηρωίδα του είχε πάψει να θεωρεί τον εαυτό της εμπορεύσιμο είδος.  Είχε χάσει το σφριγηλό σώμα και πρόσωπο της νεότητας, αλλά της είχε μείνει μια θετική ματιά πάνω στην πραγματικότητα της ζωής.  Αυτή η νέα θεώρηση των πραγμάτων που μπορεί να ισχύσει για τον καθένα που βρίσκεται στη μοναξιά, συγκεντρώνει ακόμα και τα αρνητικά πρόσημα που μπορεί να έχουν οι διάφορες καταστάσεις της ζωής, και με το άθροισμά τους, το τελικό αποτέλεσμα είναι θετικό.  Έτσι ακριβώς όπως συμβαίνει και στην Άλγεβρα.

Δεν είναι καινούργιο ότι η αξία του Ύφους στη λογοτεχνία είναι ξεχωριστή υπόθεση.  Στην ιστορία δεν υπάρχει πλοκή, αλλά αυτό δεν είναι στα μείον του βιβλίου.  Μάλλον γιατί διαθέτει ύφος που καλύπτει τα πάντα, επαρκεί και δεν χρειάζεται πλοκή για να "σταθεί".  Ο Βαλτινός σε αυτό το κείμενο που έχει απόλυτα θεατρικό χαρακτήρα, διαθέτει μια ωμή ειλικρίνεια κι έναν ιδιόμορφο κυνισμό σχεδόν ισοπεδωτικό για τις καταστάσεις που μας βρίσκουν στη ζωή.  

Μια γυναίκα μονολογεί.   Διαμορφώνει εναλλασσόμενους ρόλους μεταξύ αναγνώστη και αφηγητή γιατί τα πράγματα που περιγράφει δεν αφορούν το ένα από τα δύο φύλα, ούτε κάποιους ιδιαίτερους ή συγκεκριμένους ανθρώπους.  Αφορούν όλους. Αφορούν τον άνθρωπο.  Με μικρές προτάσεις, με απλότητα και ζωντάνια καταγράφει τους φόβους, τις ανασφάλειες, τα τραύματα της ζωής, τις μικροχαρές, τις λανθασμένες επιλογές, αλλά και τις ανατροπές της ζωής, την απώλεια και τελικά, τον θάνατο.


Το κείμενό του έχει μια προφορικότητα που μπορεί να θυμίζει και ψυχανάλυση.  Είναι απλό και διεισδυτικό ταυτόχρονα. Στις αναμνήσεις του μονολόγου συνυπάρχει ο πλούτος του κάποτε της ζωής, με την οργή του σήμερα, για τη ζωή που μπορεί να σκιάστηκε από την αυστηρή παρουσία της μάνας, το στερημένο χάδι, τα παιδικά χρόνια που ήταν γεμάτα παιδικά τραγούδια και παραμύθια.  

Δεν πρόκειται για μια ιστορία μόνο. Πρόκειται πολλές ιστορίες.  Μια ιστορία για τον έρωτα, μια άλλη για τον πόνο, μια ιστορία για το καλό, μια άλλη για το κακό, μια ιστορία για την άλλη πατρίδα, μια ιστορία για την πλήξη από την επανάληψη μιας ρουτίνας, μια ιστορία για την πλήξη και τη μοναξιά, μια ιστορία για τη μνήμη που ζωντανεύει φαντάσματα και σίγουρα μια ακόμα για τη δυστυχία μιας ζωής ανικανοποίητης.

Δεν υπάρχουν σχόλια: